Królowa, święta Kościoła katolickiego i patronka Polski
„Najgłębszym rysem jej krótkiego życia, a zarazem miarą jej wielkości, jest duch służby. Swoją pozycję społeczną, swoje talenty, całe swoje życie prywatne całkowicie oddała na służbę Chrystusa, a gdy przypadło jej w udziale zadanie królowania, oddała swe życie również na służbę powierzonego jej ludu”
Jan Paweł II
Mała królewna – Jadwiga z dynastii Andegawenów desygnowana była przez Elżbietę Bośniaczkę na władczynię Polski, przysługiwał jej tytuł heres Polonie (dziedziczka Polski).
W dniu 16 października 1384 r. mająca zaledwie 10 lat węgierska królewna Jadwiga przybyła z Węgier na Wawel, gdzie została koronowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzantę na króla Polski.
Jadwiga Andegaweńska jest jedyną kobietą w historii naszego narodu, która otrzymała tytuł Króla Polski.
Królowa Jadwiga przyszła na świat pomiędzy 3 października 1373 roku a 18 lutego 1374 roku ( dokładna data narodzin królowej nie została odnotowana w źródłach, została ustalona jedynie na podstawie danych pośrednich). Ojcem Jadwigi był węgierski król Ludwik Andegaweński, a matką królowa Elżbieta Bośniacka.
Przypuszcza się, że Królewna Jadwiga otrzymała imię chrzestne na cześć księżnej wrocławskiej Jadwigi Śląskiej (kanonizowanej w 1267, której kult wówczas się rozwijał) bądź po swojej prababce księżnej kaliskiej i królowej Polski Jadwidze, żonie Władysława Łokietka.
Od wczesnych lat dzieciństwa mała królewna była przygotowywana przez rodzinę królewską do objęcia tronu, rodzice zadbali o jej wszechstronne wykształcenie. Królewna szybko przyswoiła wiedzę – nauczyła się pisać i czytać, poznała języki obce, a także zaznajomiła się z literaturą, sztuką, muzyką, a także naukami ścisłymi.
Mając ledwie kilka lat formalnie została zaręczona z Wilhelmem z dynastii Habsburgów. Małżeństwo Jadwigi z Wilhelmem nie doszło do skutku ponieważ i pomimo miłości jaką Jadwiga obdarzyła Wilhelma, ważniejszą sprawą od jej osobistego szczęścia okazało się dobro Polski.
Czas, w którym Jadwiga objęła tron Polski, cechował się napiętą sytuacją polityczną co sprawiło, że królowa Polski została żoną Władysława Jagiełły, wielkiego księcia litewskiego. Późniejsza para królewska zawarła związek małżeński podczas uroczystości w dniu 18 lutego 1386 roku.
Warto pamiętać, że kilka dni wcześniej Władysław Jagiełło przyjął chrzest. Przyjęcie chrztu oraz ślub Władysława z Jadwigą były posunięciem, które umożliwiło zawarcie unii polsko-litewskiej. Dzięki czemu nasz kraj odzyskał stabilizację polityczną i zapewnił sobie wieloletni dobrobyt.
Para królewska doczekała się potomka, 22 czerwca 1399 r. na świat przyszła ich córeczka Elżbieta. Niestety królewna bardzo szybko zmarła, bo już 3 tygodnie po urodzeniu. Kilka dni później odeszła również sama Jadwiga. Prawdopodobną przyczyną śmierci Królowej była gorączka połogowa.
Rządy i działalność Królowej Jadwigi
Królowa Jadwiga prowadziła mądre i śmiałe rządy, ważnym było dla niej dobro poddanych. Doskonale łączyła modlitwę z działaniem, angażowała się w działalność polityczną, kulturową, charytatywną oraz oświatową. Była osobą nieustępliwą o silnym charakterze.
Królowa Polski zapisała się na kartach historii wielkimi literami, jej osiągnięcia i zasługi dla dobra Polski spowodowały, że jest uznawana za jednego z najbardziej znamienitych władców w dziejach naszego Państwa.
Jadwiga odegrała istotną rolę w przyłączeniu Rusi do Polski, dowodząc polskim wojskami. Była znana z dyplomatycznych umiejętności, łagodząc konflikty z wrogami naszego państwa. Rozmawiała m.in. z Konradem von Jungingenem, wielkim mistrzem krzyżackim. Przyczyniła się również do zawarcia ugody pomiędzy Władysławem Jagiełłą a jego bratem, księciem Witoldem.
Królowa Jadwiga na swoim dworze skupiła elitę intelektualną Polski. Zleciła pierwsze w naszych dziejach tłumaczenie Księgi Psalmów na język polski. Przyczyniła się do rozwoju nauki i kultury, odnowiła Akademię Krakowską i utworzyła na niej studia teologiczne. Powołała również kolegium przy uniwersytecie w Pradze. Fundowała wiele nowych kościołów i uposażała już istniejące klasztory. Opiekowała się szpitalami.
W swoim testamencie zapisała cały majątek na rzecz Akademii Krakowskiej.
Sfera życia duchowego
Według przekazów historycznych Królowa Jadwiga była osobą o żarliwej wierze. Poświęcała wiele czasu modlitwie oraz surowym umartwieniom ciała.
Jak głosi legenda Jadwiga przed zawarciem małżeństwa z Jagiełłą udała się do katedry, aby się pomodlić a także porozmawiać z Jezusem o swoim przeznaczeniu. Podczas żarliwej modlitwy Jezus miał przemówić do niej z krzyża i przedstawić swoją wolę, jaką była chrystianizacja Europy.
Królowej nie było łatwo pogodzić się z własnym losem, jednak ostatecznie zgodziła się poświęcić własne dobro dla dobra narodu. Pocieszenie Królowa zawsze odnajdywała w czarnym krzyżu, znanym jako Krzyż Jadwigi.
Królowa Jadwiga żyła zalewie ok. 25 – 26 lat. Królowa Polski została pochowana w katedrze wawelskiej 19 lipca 1399 r. Podczas jej pogrzebu Stanisław ze Skalbmierza, rektor Akademii Krakowskiej, powiedział:
„Królowa była ozdobą kleru, rosą dla biednego, kolumną Kościoła, łaskawością dla dostojników, czułą opiekunką obywateli, matką biednych, ucieczką nędzarzy, obrończynią sierot, kotwicą słabych, opiekunką wszystkich poddanych.” (1)
Święta Królowa Polski
Pierwsze próby wyniesienia Królowej Jadwigi na ołtarze zostały podjęte już 1426 r., niestety rozpoczęty proces kanoniczny nie zakończył się powodzeniem. Następnie z tą propozycją wystąpił w 1949 r. arcybiskup krakowski Adam Stefan Sapieha, który rozpoczął proces informacyjny na szczeblu diecezjalnym, zebrany materiał w 1950 przesłano do Rzymu, stolica Apostolska nie wyraziła jednak zgody na rozpoczęcie formalnej procedury beatyfikacji.
Następnie w 1974 r. arcybiskup krakowski Karol Wojtyła wydał orzeczenie o istnieniu publicznego kultu oddawanego „od niepamiętnych czasów”, co pomogło jego następcy, kard. Franciszkowi Macharskiemu w 1979 r. zwrócić się z prośbą do Stolicy Apostolskiej o zatwierdzenie tegoż kultu.
Ostatecznie Królowa Jadwiga Andegaweńska została ogłoszona świętą 8 czerwca 1997 roku. Kanonizacji dokonał papież Jan Paweł II w trakcie mszy odprawianej na krakowskich błoniach. Święta Jadwiga została także ogłoszona patronką Polski.