Eksperymenty medyczne przeprowadzone przez niemieckich lekarzy na więźniach obozów koncentracyjnych ( w tym również na dzieciach), posiadają szczególne miejsce w pamięci historycznej ludzkości. Dokonywali ich lekarze z uniwersyteckimi dyplomami, którzy wcześniej składali przysięgę Hipokratesa, że nie będą niszczyli życia ludzkiego i za wszelką cenę będą starali się je ratować. Radykalne zaprzeczenie temu zobowiązaniu nastąpiło w czasie II wojny światowej, gdy na potrzeby militarne Wehrmachtu zaczęto poszukiwać metod udoskonalających leczenie ran frontowych. Jako żywe „króliki doświadczalne” zaczęto wykorzystywać, wbrew ich woli i godności ludzkiej, więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych różnych narodowości.
Operacje doświadczalne przeprowadzane w kobiecym obozie koncentracyjnym KL Ravensbrück usytuowanym przy miasteczku Furstenberg nad Havelą zostały dokonane głównie na grupie młodych Polek z wrześniowego transportu lubelsko-warszawskiego z 1941 r. oznaczonego kryptonimem Sondertransport.
Na przestrzeni czasu sierpień 1941 – wrzesień 1943 niemieccy lekarze dokonali pseudomedycznych operacji na 86 kobietach w tym:
74 Polki oznaczone jako kategoria polityczne:
Wanda Wojtasik, Maria Gnaś, Aniela Okoniewska, Maria Zielonka, Rozalia Gutek, Wanda Kulczyk, Urszula Karwacka, Władysława Karolewska, Jadwiga Kamińska, Krystyna Iwańska, Alicja Jurkowska, Zofia Kormańska, Janina Iwańska, Maria Karczmarz, Zofia Kawińska, Janina Mitura, Aniela Sobolewska, Krystyna Dąbska, Zofia Stefaniak, Zofia Sokulska, Stefania Łotocka, Stanisława Młodkowska, Maria Pietrzak, Alfreda Prus, Zofia Sas-Hoszowska, Weronika Kraska, Apolonia Rakowska, Maria Nowakowska, Maria Pajączkowska, Weronika Szuksztul, Maria Kuśmierczuk, Kazimiera Kurowska, Maria Kapłon, Czesława Kostecka, Leokadia Kwiecińska, Pelagia Maćkowiak, Irena Krawczyk, Aniela Lefanowicz, Zofia Kiecol, Genowefa Kluczek, Stanisława Jabłońska, Jadwiga Łuszcz, Barbara Pietrzyk, Izabela Rek, Stanisława Śledziejowska, Barbara Pytlewska, Zofia Baj, Irena Backiel, Leonarda Bień, Bogumiła Bąbińska, Maria Cabaj, Maria Grabowska, Stanisława Czajkowska, Helena Hegier, Maria Broel-Plater, Anna Sienkiewicz, Jadwiga Bielska, Wacława Andrzejak, Jadwiga Dzido, Eugenia Mikulska, Jadwiga Gisges, Eugenia Mann, Wojciecha Buraczyńska, Pelagia Michalik, Janina Marczewska, Władysława Marczewska, Janina Marciniak, Stanisława Michalik, Halina Piotrowska, Zofia Modrowska, Helena Piasecka, Stefania Sieklucka, Krystyna Czyż, Joanna Szydłowska.
1 Ukrainka – Maria Hreczana,
1 Niemka – Świadek Jehowy tzw. „bibelka” – Maria Konwitska,
10 umysłowo chorych więźniarek różnych narodowości o nieustalonych nazwiskach.
Do dnia dzisiejszego funkcjonuje tzw. „kłamstwo ravensbruckie” polegające na próbie obrony podczas procesu norymberskiego przez głównego odpowiedzialnego za tę zbrodnię w KL Ravensbrück, prof. dr. gen. SS Karla Gebhardta, który twierdził, że w zamian za zgodę na operacje, więźniarkom politycznym z Sondertransportu darowano karę śmierci. Teza powyższa nie da się obronić wobec następstw po operacjach. Z liczby 74 operowanych politycznych Polek, 6 rozstrzelano z niezagojonymi ranami. Natomiast, gdy sprawa operacji ujrzała światło dzienne poprzez tzw. „sympatyczną korespondencję”, informacje radia londyńskiego i imienne paczki dla operowanych wysłane przez papieża Piusa XII, niemiecka załoga obozu na czele z komendantem Fritzem Suhrenem kilkakrotnie usiłowała zamordować niewygodnych świadków. Tylko wielonarodowościowa solidarność więźniarska pozwoliła uchronić „króliki z Ravensbruck” przed egzekucją.
Los 74 operowanych doświadczalnie Polek z KL Ravensbrück był następujący:
5 zmarło w niedługim czasie po operacjach:
Alfreda Prus, Weronika Kraska, Zofia Kiecol, Aniela Lefanowicz, Kazimiera Kurowska,
6 rozstrzelano z niezagojonymi ranami:
Maria Pajączkowska, Maria Gnaś, Rozalia Gutek, Maria Zielonka, Aniela Sobolewska, Apolonia Rakowska,
57 powróciło do kraju,
6 pozostało na emigracji.
Do dnia dzisiejszego ( czerwiec 2017 żyje jeszcze 3 „króliki z Ravensbruck”):
Wojciecha Buraczyńska-Zeiske,
Wanda Kulczyk-Rosiewicz,
Wanda Wojtasik-Półtawska.
Więcej http://www.ravensbruck.pl/pl/operacje-doswiadczalne/chronologia-operacji
„Jeśli echo ich głosów zamilknie – zginiemy”
Fundacja Cultura Memoriae
(fotografia z zasobów Fundacji)